Sự cần thiết của việc giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học

Sự cần thiết của việc giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh Tiểu học

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Người có tài mà không có đức là người vô dụng; Người có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Đối với lứa tuổi học sinh trong giai đoạn hiện nay thì “tài” và “đức” luôn là hai yếu tố song hành, gắn chặt với nhau tạo nên con người hoàn thiện. Một nền giáo dục thành công cần chăm lo phát triển cả hai mặt tài - đức cho học sinh.

Trong giai đoạn hiện nay, vấn đề giáo dục đạo đức cho các em học sinh đang thể hiện nhiều vấn đề gây nhức nhối trong dư luận xã hội. Sự thiếu hụt trong nhận thức đạo đức của học sinh vừa là hậu quả, vừa thể hiện vấn đề lớn: “Học sinh hiện nay không được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để ứng phó thích đáng với các biến cố đến từ các yếu tố ngoại cảnh cũng như các biến động xuất phát từ chính tâm sinh lý của các em”. Đó là các em thiếu Kỹ năng sống.

(Giờ học kỹ năng sống của học sinh lớp 5A trường TH&THCS TT Lục Nam)
Vấn đề học sinh tiều học nói chung và lớp 5 nói riêng thiếu kỹ năng sống, thiếu tính tự tin, tự lập, sống ích kỷ, vô cảm,  thiếu trách nhiệm với gia đình và bản thân. Các em thiếu tự tin, không biết cách xử với các tình huống đơn giản trong cuộc sống như: không biết phản ứng thế nào khi bị trêu chọc, bắt nạt; không dám hỏi (yêu cầu) sự giúp đỡ khi gặp khó khăn…
Vấn nạn bạo lực học đường ngày một đáng báo động. Học sinh vi phạm pháp luật, học sinh đánh nhau, học sinh đánh giáo viên, các clip học sinh nữ sinh đánh nhau xuất hiện ngày càng nhiều như một bệnh dịch.

 (Hoạt động giáo dục kỹ năng sống của trường TH&THCS TT Lục Nam)

Nhận thức được sự cấp thiết của vấn đề, Bộ GD&ĐT đã phát động phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong đó nội dung thứ ba trong năm nội dung chính là “Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh”. Học sinh sống trong xã hội phát triển cần phải được trang bị những kỹ năng thích hợp để hòa nhập với cộng đồng , với xu thế toàn cầu hóa. Đối với học sinh, đặc biệt là học sinh lớp 5 ở tiểu học cần phải được giáo dục rèn luyện KNS. Giáo dục KNS càng trở nên cấp thiết đối với thế hệ trẻ, bởi với các em là những chủ nhân tương lai của đất nước. Lứa tuổi học sinh tiểu học là lứa tuổi đang hình thành những gia trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song cũng thiếu hiểu biết sâu sắc về xã hội, cũng thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động ,…Vì vậy, việc giáo dục KNS cho thế hệ trẻ là rất cần thiết.
Học sinh lớp 5 là lứa tuổi chuyển tiếp từ lứa tuổi thiếu niên sang giai đoạn đầu của tuổi dậy thì. Các em có nhiều biến đổi sâu sắc về tâm lý. Ở lứa tuổi này nếu được quan tâm giáo dục tốt sẽ để lại trong quá trình phát triển nhân cách một định hướng tốt. Dạy KNS trong nhà trường vẫn được coi là một trong những hướng đi quan trọng để chống sự xuống cấp đạo đức của một bộ phận học sinh hiện nay. Việc giáo dục KNS tại các trường học mới chỉ dừng lại ở các hoạt động lồng ghép các hoạt động nhỏ lẻ trong công tác chủ nhiệm lớp chứ chưa thành chương trình hoàn thiện.
Vì sao cần phải giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ?
Chúng ta đều biết: cuộc sống luôn tạo ra những khó khăn để cho con người vượt qua, những mất mát để con người biết yêu quý những gì đang có. Vì vậy, mỗi con người cần có những kỹ năng nhất định để tồn tại và phát triển. 
Trong quan hệ với gia đình: Giáo dục KNS giúp HS biết kính trọng ông bà, hiếu thảo với cha mẹ, quan tâm chăm sóc người thân khi ốm đau, động viên, an ủi nhau khi gia đình có chuyện buồn…
Trong quan hệ với xã hội: Giáo dục KNS giúp HS biết cách ứng xử thân thiện với môi trường tự nhiên, với cộng đồng như: có ý thức giữ gìn trật tự an toàn giao thông; giữ vệ sinh đường làng, bảo vệ môi trường thiên nhiên…Từ đó, góp phần làm cho môi trường sống trong sạch, lành mạnh, bớt đi những tệ nạn xã hội, những bệnh tật do sự thiếu hiểu biết của chính con người gây nên; góp phần thúc đẩy những hành vi mang tính xã hội tích cực để hài hoà mối quan hệ giữa nhu cầu - quyền lợi - nghĩa vụ trong cộng đồng.
Bản thân tôi thấy rằng, việc tăng cường giáo dục đạo đức, giáo dục KNS để hình thành nhân cách cho học sinh, cho thế hệ trẻ là một quá trình rèn luyện lâu dài, liên tục, diễn ra ở nhiều môi trường khác nhau, liên quan nhiều đến các mối quan hệ xã hội. Vì vậy nó đòi hỏi người GV phải có đức tính kiên trì, khéo léo trong ứng xử, bền bỉ, tế nhị để có thể tìm hiểu sâu sắc từng đối tượng học sinh, và thương yêu các em với một tình cảm chân thành. Cần có cách cư xử nhẹ nhàng, chừng mực với từng đối tượng, thể hiện sự quan tâm đến các em, qua đó tạo cho các em có sự tin tưởng tuyệt đối với GV. Nhà trường, gia đình và xã hội cần phối hợp chặt chẽ nhằm hỗ trợ cho nhau để hoàn thành nhiệm vụ giáo dục học sinh trở thành một con người đủ tài và đức, xứng đáng là con ngoan trò giỏi .
Càng mong muốn làm tròn trách nhiệm giáo dục đạo đức, giáo dục KNS cho học sinh, chúng ta lại càng tâm đắc và thấm thía với lời nhận xét của nhà giáo dục nổi tiếng người Nga - Makarenkô: "Không có phương pháp, phương tiện nào là duy nhất, không có nhà sư phạm nào đơn thương độc mã có thể đào tạo, giáo dục thành công. Sản phẩm của giáo dục là con người, đó là kết quả của sự kết hợp, phối hợp với mọi điều kiện, mọi tác động của toàn bộ xã hội mà nhà sư phạm là người điều chỉnh, phối hợp tất cả những yếu tố đó".

XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG TÁC GIẢ

Cô giáo: Lê Thị Thanh Điền